(14-18 Ekim)-Dosya, Sabit, Değişken Kavramları ve Fonksiyonlar-Etkileşimli Kabuk

(14-18 Ekim)-Dosya, Sabit, Değişken Kavramları ve Fonksiyonlar

Bilgisayarda verilerin kaydedildiği yerlere dosya denir. Dosyaları veri dosyası ve program dosyası diye ikiye ayırabiliriz.  Program dosyasında programa ait komutlar yer alır. Veri dosyası ise program çalışırken gereken verileri saklar.

SABİTLER :
“Sabit” olarak tanımlanan veriler problemin çözüm süreci boyunca asla değişmeyen değerlerdir.Sabit değerler sayısal, karakter ya da özel semboller olabilir. Bu durumda bu değere bilgisayarın hafızasında bir yer ayrılır ve bir isim verilir. Program çalıştığı sürece bu değer kendisine verilen isim ile çağrılır ve değeri asla değiştirilemez. Örneğin, pi değeri değişmeyen bir değer olacağı için sabit olarak tanımlanmalıdır.

DEĞİŞKENLER:
Sabitlerin tam tersi şekilde bir “değişken” tanımlandığında değeri, program çalıştığı sürece değişebilen değerlerdir.Değişkenlere taşıdığı değerleri ifade eden isimler verilir, bu şekilde belirleyici özellikleri
de oluşur.
Değişken, farklı veri türlerinde olabilir ancak ismi, içerdiği değer ile tutarlı olmalıdır. Örneğin adet isimli bir değişkenin içerisinde 15 değeri atanmış olabilir, program çalıştığı süre içerisinde bu değer değişebilir ancak değişkenin ismi hiçbir zaman değişmez. (Değişkenin adı değişmez aldığı değer değişir.)

Değişkenler isimlendirilirken dikkat edilmesi gereken kurallar şunlardır:
1. Değişkene içerdiği değer ile tutarlı isimler veriniz.
2. Değişkenlere isim verirken boşluk kullanmayınız.
3. Değişkenlere isim verirken bir karakter ile başlayınız.
4. Matematiksel semboller kullanmamaya dikkat ediniz.
5. Bazı platformlar desteklemediği için Türkçe karakter kullanımı tavsiye edilmez.
6. Programlama dillerinde kullanılan komut isimleri değişken olarak kullanılamaz. Çok bilinenleri;
if, for, while, else, do, int, vb.
8. Değişken isimlendirmede boşluk karakteri yerine alt çizgi ( _ ) karakteri kullanılabilir
ancak değişken isimlendirmede genellikle küçük harfle başlanır ve ikinci bir kelime yazılacaksa
ilk kelimenin hemen ardından büyük harfle devam edilir. Buna “Camel Karakter” kullanımı
denir. Örnek: tcKimlikNo
9. Özel karakterler değişken isimlerinde kullanılamaz (*,/, -,+, #,%,&,(,=,?,$,[,{ gibi…).

FONKSİYONLAR

Fonksiyonlar, belirli işlemleri yürüten ve sonuçları döndüren bir işlem kümesidir. Genellikle bilgisayar dilinde oluşturulur. Fonksiyonlar, bir çözüm sürecinin belirli parçaları olarak kullanılır.
Problem çözme sürecinde tekrarlanan işlemler için kullanılır ve böylece programcının, hem problemi daha hızlı çözmesini hem de programın daha anlaşılır olmasını sağlar.
Her programlama dili, içerisinde kendine özgü fonksiyonlar barındırır. Bu fonksiyonlar kütüphanesi, programlama dili bilgisayara göre değişiklik gösterir. Ayrıca pek çok programlama dili, programcıların kendi fonksiyonlarını yazmalarına da olanak verir.
Fonksiyon kütüphaneleri, pek çok program diline eklenebilir. Fonksiyonlar, kendilerine verilen isim ve ayraç içerisinde gönderilen veri ile tanımlanır.

Fonksiyon İsmi (Veri) 
Fonksiyon kapsamında elde edilen sonuç, fonksiyonun ismi ile döndürülür. Fonksiyonlara veri gönderilir.
Fonksiyona gönderilen verilere “parametre” denir. Fonksiyonlar parametreleri değiştirmez ama
işlemlerde kullanır.

Örnek: Sqrt(N) fonksiyonunda;

Sqrt,  fonksiyonun adıdır.
(N) ise fonksiyonun verisi yani parametresidir. Parametreler parantez içinde yazılır.


Programcı olarak kullandığınız dilin kütüphanesinde( biz python dili öğreniyoruz) hangi fonksiyonların olduğunu araştırmanız işlerinizi kolaylaştıracaktır.

Fonksiyonlar gruplara ayrılır:
1. Matematiksel Fonksiyonlar: Matematiksel işlemler için kullanılır.
2. Dizi Fonksiyonlar: Dizi ve karakterlerle ilgili işlemleri gerçekleştirmek için kullanılır.
3. Dönüştürme Fonksiyonları: Veriyi bir türden diğerine dönüştürmek için kullanılır.
4. İstatistiksel Fonksiyonlar: Maksimum değer, ortalama gibi değerleri hesaplamak için kullanılır.
5. Yardımcı Fonksiyonlar: Program dışındaki verilere erişerek işlem yapmak için kullanılır.

BİR KAÇ ÖRNEK FONKSİYONUN TANIMI, ÖRNEĞİ VE SONUCU AŞAĞIDAKİ TABLODA VERİLMİŞTİR

FONKSİYON	TANIM	ÖRNEK	SONUÇ
MATEMATİKSEL FONKSİYONLAR( import math komutu ile kütüphane çağırılır)
Math.sqrt(N)	N değerinin karekökünü döndürür.	Sqrt(64)	8
Math.fabs(N)	N nin mutlk değerini bulur.	Abs(-7)	7
Math.factorial(N)	N nin faktöriyelini hesaplar	Math.factorial(5)	5!=5.4.3.2.1=120
Random	0 ile 1 arasında ramdom bir sayı üretir.	Random	0.23658
DİZİ FONKSİYONLAR
Length(m)	m değerinin uzunluğunu verir.	m= “çınar” Length(m)	5
Mid(m,n1,n2)	m değerinin n1 den itibaren n2 sayıda karakter döndürür.	m= “çınar” mid(m,2,2)	ın
Left(m,n)	m değerinin soldan n. Karaktere kadar döndürür.	m= “çınar” left(m,3)	çın
right(m, n)	m değerinin sağdan n. Karaktere kadar döndürür.	m= “çınar” right(m,3)	nar
DÖNÜŞTÜRME FONKSİYONU
String(N)	Sayısal veriyi karakter diziye çevirir.	N=234 String(N)	“234”
İSTATİSTİKSEL FONKSİYONLAR
Sum(list)	Birkaç sayının toplam değerini döndürür.	Sum(7,8,9)	24
YARDIMCI FONKİSYONLAR
Date	O günün tarihini döndürür.	date	12/10/19
Time	O günün saatini döndürür.	time	23.17.57

ETKİLEŞİMLİ KABUK (Interactive Shell):

Bu kabuk Python'da öğrendiğiniz komutları test edip, çalıştırdığınız yerdir. Python'u bilgisayarınıza kurduktan sonra   etkileşimli kabuğu açarak o dilin komutlarını deneyerek öğrenmenizi kolaylaştırır. Ancak etkileşimli kabukla bir yazılım geliştiremezsiniz. Bunun için python idle ı kullanabilir veya pycharm editörünü de yükleyip kurarak yazılımlarınızı geliştirebilirsiniz.
Etkileşimli kabuğu açmak için sırasıyla;
Başlat-çalıştır a tıklanır açılan satıra cmd yazılır. Açılan cmd ekranına python yazıp enter a basılır.